Παπαπαντελής Νικήτας
Καθηγητής Φυσικής Αγωγής
Γενικός Γραμματέας Συνδέσμου Προπονητών Έβρου
ΑΡΘΡΟ
« ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ: ΕΝΑ ΘΑΥΜΑΣΙΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ.
ΠΡΟΣΟΧΗ ΟΜΩΣ … »
Ο αθλητισμός, τα σπορ και το παιγνίδι είναι για τα παιδιά ένας τρόπος όχι μόνο για να εξασκηθούν και να αναπτύξουν νέες σωματικές ικανότητες, αλλά και για να κάνουν νέους φίλους, να μάθουν να είναι μέλη μιας ομάδας, να ψυχαγωγούνται και να βελτιώσουν το αίσθημα αυτοπεποίθησής τους.
Η σωματική εξάσκηση που κάνουν τα παιδιά έχει πολύ ευεργετικά αποτελέσματα για τη σωματική τους υγεία. Στη σημερινή εποχή, τα παιδιά μας ξοδεύουν ένα μεγάλο μέρος του χρόνου τους μπροστά στην τηλεόραση, στα παιγνίδια βίντεο και στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Η διατροφή τους κάθε άλλο παρά υγιεινή είναι καθώς από μεγάλη περιεκτικότητα σε λιπαρά και σε υδατάνθρακες. Τα παραπάνω δεδομένα καθιστούν επιτακτική την ανάγκη συμμετοχής των παιδιών σε αθλητικές δραστηριότητες, σε σπορ, σε διάφορα παιγνίδια έξω στον ανοικτό αέρα.
ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ : ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ ΣΠΟΡ
Οι ασκήσεις που συνιστώνται στα παιδιά και στους εφήβους είναι συνήθως αεροβικού τύπου όπως το βάδισμα, το κολύμπι, το ποδήλατο, το τρέξιμο, το μπάσκετ κ.α.). Το ποδόσφαιρο είναι μια εξαιρετική άσκηση αεροβικού τύπου (μικτή).
Κοινωνικοποίηση & ομαδικότητα .
Είναι σημαντικό τα παιδιά στις μικρές ηλικίες να ασχολούνται οπωσδήποτε με ένα τουλάχιστον ομαδικό άθλημα, για να διδαχθούν αξίες της ζωής και συναισθήματα που θα κληθούν να διαχειριστούν όταν ενηλικιωθούν.
H συνεργασία, το ομαδικό πνεύμα, η πειθαρχία, η παρακολούθηση και η εφαρμογή τακτικών στο παιχνίδι, η αποδοχή ενός διαιτητή, η αντιμετώπιση της αδικίας -όπως πιθανά γίνεται μερικές φορές αντιληπτή από το παιδί- ο χειρισμός διαφορετικών χαρακτήρων και συμπεριφορών άλλων παιδιών, η αντιμετώπιση της ήττας ή της νίκης, του προσωπικού λάθους ή του προσωπικού επιτεύγματος, είναι μερικά μόνο από τα πολλά χρήσιμα μαθήματα που θα πάρουν μέσα στο γήπεδο.
Σωματική υγεία.
Επιστημονικές μελέτες καταδεικνύουν ότι υπάρχει πλέον πολύ μεγάλο ποσοστό υπέρβαρων και παχύσαρκων παιδιών στην Ελλάδα. Αυτό είναι αποτέλεσμα της σύγχρονης ζωής, που έφερε την απομάκρυνση από τη μεσογειακή διατροφή ταυτόχρονα με την έλλειψη κίνησης και τον περιορισμό των σωματικών δραστηριοτήτων. H ανάγκη, λοιπόν, για τακτική άθληση στα παιδιά είναι ιδιαίτερα απαραίτητη για την υγεία τους. Ο υγιεινός τρόπος ζωής, η σωστή διατροφή και η σωστή άσκηση θα βοηθήσουν το παιδί και τον έφηβο στα μαθήματά του και θα τονώσουν τον ψυχισμό του ούτως ώστε να αποφύγει αρνητικές και επιβλαβείς για την υγεία του συνήθειες όπως το κάπνισμα, το ποτό, τα ξενύχτια, τα ναρκωτικά κ.α.)
TI ΠΡΕΠΕΙ NA ΠPOΣΕΧΟΥΝ ΟΙ ΓΟΝΕΙΣ
- Τοποθεσία. Επιλέξτε κατ’ αρχάς μια αθλητική εγκατάσταση που να σας εξυπηρετεί, ώστε είτε να μπορείτε με σχετική ευκολία να πηγαίνετε το παιδί σας είτε, ανάλογα με την ηλικία του και την παρεχόμενη ασφάλεια, να μπορεί
να πηγαίνει μόνο του. Έτσι, θα εξασφαλίσετε ότι θα συνεχίσει να πηγαίνει και ότι δεν θα σταματήσει μετά από 1-2 μήνες. - Ώρα:. Φροντίστε να επιλέξετε ώρες που να ταιριάζουν όσο το δυνατόν με το υπόλοιπο πρόγραμμα του παιδιού σας. -Εγκαταστάσεις. Παρατηρήστε αν οι εγκαταστάσεις βρίσκονται σε καλή κατάσταση, αν συντηρούνται καλά ή βλέπετε σημεία εγκατάλειψης. Tο γήπεδο, η περίφραξη, τα τέρματα, ο υπόλοιπος εξοπλισμός, ο περιβάλλων χώρος, η επάρκεια εξοπλισμού είναι πράγματα που μπορείτε να τα δείτε εύκολα και να τα αξιολογήσετε -Οργάνωση. Αναρωτηθείτε. Yπάρχουν αρκετές ώρες για προπόνηση των παιδιών; Γίνεται καλός διαχωρισμός των διαφόρων ηλικιών, ώστε τα παιδιά να προπονούνται σωστά; Yπάρχει επαρκής αριθμός παιδιών για κάθε ώρα προπόνησης και το κατάλληλο σε χωρητικότητα γήπεδο ή επικρατεί συνωστισμός και δεν μπορούν να παίξουν καλά; -Προπονητές / Εκπαιδευτές. Πέρα από όλα τα προηγούμενα, όπως συμβαίνει και στο σχολείο, αποφασιστικό ρόλο παίζει ο δάσκαλος-προπονητής, ο οποίος μπορεί να κάνει ένα παιδί να αγαπήσει μια δραστηριότητα, να μείνει αδιάφορο ή να την απορρίψει. H καλή και προσεκτική παρακολούθηση των παιδιών, ο σωστός χειρισμός των διαφόρων καταστάσεων που προκύπτουν μέσα στο γήπεδο, τα λόγια και οι οδηγίες, η ατμόσφαιρα που υπάρχει στην προπόνηση, είναι όλα σημαντικές παράμετροι που πρέπει να ελέγξετε. Σε αυτό το σημείο βοηθητικό ρόλο θα μπορούσε να παίξει κάποιος φίλος που ίσως είναι λίγο πιο σχετικός με το άθλημα.
ΣYXNOI TPAYMATIΣMOI
Όπως σε όλα τα αθλήματα, έτσι και στο ποδόσφαιρο θα υπάρξουν μικροτραυματισμοί και ενοχλήσεις. Πρόκειται για ένα ομαδικό άθλημα με πολλές επαφές, κάτι που αυξάνει τη συχνότητα και την πιθανότητα τραυματισμών. Γι’ αυτό, είναι ιδιαίτερα σημαντικός, όπως αναφέραμε, ο διαχωρισμός σε ηλικιακές ομάδες, αλλά και σε επίπεδα επιδεξιότητας. Τα σημεία που πρέπει να προσεχθούν ιδιαίτερα είναι
H σωστή προθέρμανση από τον προπονητή, αλλά και οι διατατικές ασκήσεις πουθα βοηθήσουν πολύ στην κατάλληλη προετοιμασία του σώματος για το παιχνίδι και στην καλύτερη απόδοση και στη μείωση ή αποφυγή των τραυματισμών.
Tα κατάλληλα ρούχα, και ιδιαίτερα τα παπούτσια, οι επικνημίδες και επιστραγαλίδες που θα βοηθήσουν επίσης στην αποφυγή των κακώσεων. Λόγω της φύσης του αθλήματος οι τραυματισμοί που παρατηρούνται συχνότερα είναι, φυσικά, στα πόδια, και περιλαμβάνουν στραμπουλήγματα (από ελαφράς έως βαρύτερης μορφής), διάφορες μυϊκές θλάσεις, χτυπήματα στις κνήμες (που αποφεύγονται με επικνημίδες) και τα γόνατα, τραυματισμούς στα γόνατα ή και στους προσαγωγούς μερικές φορές.
H σωστή αντιμετώπιση τις περισσότερες φορές γίνεται άμεσα με επίθεση πάγου για λίγα λεπτά (ή και αργότερα, τουλάχιστον το πρώτο 24ωρο), φυσικά υπό την επίβλεψη των υπεύθυνων της εγκατάστασης, αλλά και ενός γιατρού, ανάλογα με τη σοβαρότητα του τραυματισμού.
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΠΟΝΗΤΗ – ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ
Ο προπονητής-καθηγητής Φυσικής Αγωγής οφείλει να δημιουργεί ψυχολογικά θετικό περιβάλλον για τα παιδιά. Η επιρροή του στην προσωπική και κοινωνική εξέλιξη των παιδιών τον υποχρεώνει να δίνει μικρότερη σημασία στη νίκη και μεγαλύτερη στην προσπάθειά τους . Το μπράβο οφείλει να το λέει για την προσπάθεια του μικρού και όχι για το αποτέλεσμά της.
Δεν πρέπει να ξεχνάει ποτέ ότι τα παιδιά απογοητεύονται εύκολα, ενώ πρέπει να ενθαρρύνονται με μέτρο και λογική. Ο στόχος και η καλύτερη επιδίωξη του προπονητή-αλλά και του γονέα- πρέπει να είναι η αύξηση της αυτοεκτίμησης, της εμπιστοσύνης και του θάρρους που έχει το παιδί για τον εαυτό του. Αυτό θα το κρατήσει πιο κοντά στον αθλητισμό και θα συμβάλλει θετικά στη μελλοντική ψυχοσυναισθηματική εξέλιξή του.
Δυστυχώς, μερικώς φορές η συμπεριφορά των ενηλίκων κάθε άλλο παρά εξυπηρετεί. Παρατηρούμε πως ενώ λένε και λένε ότι είναι προσεκτικοί στη συνέχεια το ξεχνάνε, αυξάνοντας την κριτική τους και υπονομεύοντας εν τέλει την αγάπη τους για το ίδιο το παιδί τους. Την ώρα του αγώνα, ακόμα και το σπάσιμο ενός μπαλονιού μπορεί να τρομάξει ένα παιδί. Πόσο μεγαλύτερη τραυματική εμπειρία θα ήταν για το παιδί αυτό, μετά το σπάσιμο του μπαλονιού, να ακολουθήσει μια συμπεριφορά γονέα ή προπονητή ασυνήθης μέχρι τότε σε εκείνο.
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ
Σε όλες σχεδόν τις αθλητικές εγκαταστάσεις παρατηρούμε συχνά γονείς, που παρακολουθούν τα παιδιά τους, να επεμβαίνουν με φωνές, διορθώνοντας, κρίνοντας, επικρίνοντας ακόμη και το έργο του προπονητή! Φροντίστε να το αποφύγετε. Συγκρατηθείτε ό,τι κι αν νιώθετε και μην αρχίζετε να φωνάζετε σε κάθε φάση γιατί το μόνο που θα καταφέρετε είναι να μπερδέψετε το παιδί σας και να δυσκολέψετε τη δουλειά του προπονητή. Ένα απλό χειροκρότημα αρκεί. Aν κάτι δεν σας αρέσει ή δεν το καταλαβαίνετε, μετά την προπόνηση ρωτήστε κατ’ ιδίαν τον προπονητή, χωρίς να είναι παρόν το παιδί σας.
ΝΑ ΘΥΜΑΣΤΕ ΠΑΝΤΑ : ΤΟ ΠOΔOΣΦAIPO EINAI ΠAIXNIΔI !
Kατ’ αρχάς, η σημαντικότερη συμβουλή μας θα ήταν να μην ξεχνάτε ότι ο σκοπός της ενασχόλησης των παιδιών σας με τα σπορ είναι η σωματική και ψυχική τους υγεία κάτι που ίσως φαίνεται προφανές στους περισσότερους.
Επειδή όμως παρατηρούνται φαινόμενα γονέων που ωθούν τα παιδιά τους στον πρωταθλητισμό και στο φανατισμό, καλό είναι να αναφερθούμε σε αυτή την παράμετρο. Aν δηλαδή, αποδειχθεί ότι τα παιδιά έχουν ιδιαίτερη κλίση σε κάποιο άθλημα, το αγαπούν και θέλουν τα ίδια να ασχοληθούν περισσότερο με αυτό, τότε μπορούν οι γονείς/κηδεμόνες να τα στρέψουν προς αυτή την κατεύθυνση. O πρωταρχικός στόχος όλων των εμπλεκομένων (γονέων/κηδεμόνων, προπονητών, φίλων, περιβάλλοντος, σχολείου) πρέπει να είναι η εξασφάλιση προϋποθέσεων τέτοιων που θα καταστήσουν τον αθλητισμό ένα παιχνίδι, έτσι ώστε τα παιδιά να τον αγαπήσουν και να συνεχίσουν να αθλούνται με οποιονδήποτε τρόπο. Παροτρύνετε, λοιπόν, τα παιδιά σας να πηγαίνουν στα γήπεδα και ενισχύστε τα στην προσπάθεια αυτή. Παρηγορήστε τα στις πιθανές αποτυχίες τους και επιβραβεύστε τα στις επιτυχίες, χωρίς υπερβολές.
O «XAΡΤΗΣ» ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΣΤΟΝ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟ
Απλές και χρήσιμες συμβουλές που δεν πρέπει να ξεχνάνε οι εμπλεκόμενοι ενήλικες ( (προπονητές , γονείς , κ.α.) γύρω από ένα παιδί που αποφασίζει να ασχοληθεί ή ασχολείται με το ποδόσφαιρο και τον αθλητισμό γενικότερα :
1. Το δικαίωμα να παίζει ως παιδί και όχι ως ενήλικος
2. Το δικαίωμα να συμμετέχει σε αθλήματα, άσχετα με το επίπεδο της ικανότητας του
3. Το δικαίωμα να παίρνει μέρος σε επίπεδο αντίστοιχο με το επίπεδο ανάπτυξής του
4. Το δικαίωμα της ισότιμης ευκαιρίας να αγωνιστεί για την επιτυχία
5. Το δικαίωμα να αντιμετωπίζεται με αξιοπρέπεια από όλους τους εμπλεκομένους
6. Το δικαίωμα να διασκεδάζει με το αθλητισμό
Οι ενήλικες έχουν υποχρεώσεις…..τα παιδιά δικαιώματα.
Εν τέλει, εκείνο όμως που δε πρέπει να ξεχνάνε ποτέ όλοι οι εμπλεκόμενοι γύρω από ένα παιδί που ξεκινάει να αθληθεί ή που αθλείται είναι τα παρακάτω λόγια:
''Το να κερδίσει κανείς τον αγώνα χάνοντας το παιδί είναι μια θυσία πέρα για πέρα ευτελής'' Dr Terry Orlick και Cal Botterill .
